ประวัติอำเภอราษีไศล ประวัติการตั้งอำเภอราษีไศล ประวัติราษีไศล ประวัติอำเภอราษีไศล จังหวัดศรีสะเกษ ประวัติพระยากตะศิลาประวัติความเป็นมาพระยากตะศิลาเมืองคงโคก ประวัติผู้สร้างเมืองราษีไศล

ประวัติอำเภอราษีไศล ประวัติการตั้งอำเภอราษีไศล ประวัติราษีไศล ประวัติอำเภอราษีไศล จังหวัดศรีสะเกษ ประวัติพระยากตะศิลาประวัติความเป็นมาพระยากตะศิลา

เมืองคงโคก ประวัติผู้สร้างเมืองราษีไศล

#ประวัติความเป็นมาพระยากตะศิลา.

เมืองคงโคก (เมืองคง)  ราษีไศล

            ครั้นลาวแตกพระยากตะศิลาเห็นว่าเมืองลาวแตกตกเป็นเมืองขึ้นของไทยแล้ว  ก็ต้องส่งส่วยข้าทาสไปรับใช้เขาตามปีเดือน  บ้านเมืองอุดมสมบูรณ์อยู่เป็นสุขเหมือนเมืองสวรรค์กลายมาเป็นขี้ข้อยขี้ข้า  ถึงเดือนก็ส่งทาสีทาสาไปรับใช้  พระยากตะศิลาไม่อยากให้ชนเผ่าเยอเป็นขี้ข้อยขี้ข้าจึงชวนน้องชายชื่อว่า  พระยาไกร  และรวบรวมลูกหลานของท่านเองลงเรือยาวอพยพมาห้าลำ  ทยอยกันล่องเรือลงมาตามลำน้ำโขง  พระยาเยอได้นำของคู่บ้านคู่เมืองติดเรือมาด้วย  นั่นคือ  ฆ้อง  กลอง  และสังข์ไน  สำหรับทำพิธีบวงสรวงบอกกล่าวเทพเจ้าตามลำน้ำมาเรื่อย ๆ  จนมาถึงแม่น้ำสองสีนั่นคือแม่น้ำมูลไหลตกแม่น้ำโขง พอถึงตรงนี้ท่านไม่ทราบว่าจะไปทางไหนดี  จึงชะลอเรือทั้งห้าลำให้มาพร้อมกันหมด  แล้วท่านก็ทำพิธีบอกกล่าวเทพเจ้ากลางลำน้ำ  โดยใช้สังข์ไนหรือสะไนนี้เป่าประกาศอยู่กลางลำน้ำ  เสียงสะไนดังก้องกังวานในลำน้ำที่ไหลมาบรรจบกันและทันใดนั้นก็เป็นที่น่าอัศจรรย์  เพราะเรือทั้งห้าลำได้หันหัวแล่นเข้าทางลำน้ำมูลโดยไม่ต้องพ่าย  จากนั้นก็ได้พายเรือทวนน้ำขึ้นมาเรื่อย ๆ  จนมาถึงปากห้วยสำราญ  เห็นว่าพอจะตั้งบ้านเรือนได้  พระยาไกรผู้น้องจึงขึ้นฝั่งพร้อมลูกเรืออีก  ๒  ลำ  ตั้งอยู่บ้านปราสาทเยอ  ส่วนพระยากตะศิลานำเรือที่เหลืออีก  ๓  ลำ  พายทวนน้ำขึ้นมาเรื่อยๆ  พอมาถึงบ้านส้มป่อย  ที่ตรงนั้นเป็นวังน้ำตื้นเขินเรือมาไม่ได้  จึงพากันขึ้นจากเรือหาสถานที่สร้างบ้านเมือง  เห็นรอยเท้าพระพุทธบาทก็ได้พากันกราบไหว้บูชา  พอฤดูน้ำขึ้นก็ได้พายเรือทวนน้ำจนถึงอำเภอราษีไศล  สมัยนั้นไม่มีบ้านผู้คนจะมีก็แต่สระกำแพงใหญ่  สระกำแพงน้อย  และขุขันธ์  สมัยนั้นมีแต่ป่าดง  บ้านเมืองอยู่ห่างกันไกล  พระยากตะศิลามาถึงราศีไศลก็มีแต่ป่าดงยังไม่คิดว่าจะตั้งบ้านเมือง  ก็ออกตระเวนหาทำเลเหมาะอยู่  ท่านว่าครั้งแรกตั้งที่บ้านหินกอง  อยู่ที่บ้านศรีไศล  บ้านเมืองเก่าโน้นเห็นว่าไม่เหมาะก็อพยพมาตั้งที่บึงคงโคกทุกวันนี้  พระยาเยอได้พาลูกหลานขุดดินถมเป็นเนินใหญ่  มีเนื้อที่  ๒-๓  ไร่  รอบเนินดินจึงเป็นคูน้ำล้อมรอบ  และมีประตูเมืองออก  ๓  ทาง  ทางทิศเหนือขุดเป็นหลุมใหญ่ขึ้นเป็นหลุมหลบภัย  และลึกลงไปลวงช้างลงไปแล้วขึ้นมาไม่ได้  ทุกวันนี้ยังพากันเรียกว่า  หนองช้างโง่ 

            พระยากตะศิลาได้สร้างบ้าน  สร้างเมืองที่มี่และได้ตั้งชื่อเมืองว่า  เมืองคงโคก  ท่านอยู่ที่นี้จนถึงวาระสุดท้ายของชีวิต  เรือยาวทั้งสามลำที่แยกจากพระยาไกรนั้น  มีชื่อว่า  เรือนางคำไหม  ลำที่สองคือคำฝ้าย  ลำที่สามคือท้าวคำแก้ว  เรือยาวสมัยพระยากตะศิลาเป็นเรือรบไม่ใช่เรือแข่งเหมือนในสมัยปัจจุบันนี้ 

ชาวเยอที่เมืองคงโคกอยู่มานานจนถึงสมัยหนึ่งเกิดโรคระบาด  ลูกหลานจึงอพยพมาตั้งบ้านเรือนอยู่ริมน้ำมูลมีบ้านใหญ่  บ้านกลาง  และบ้านท่าโพธิ์  พออยู่มานับร้อยปีก็เกิดโรคระบาดซ้ำแล้วซ้ำเล่า  ชนเผ่าเยอจึงแตกบ้านอพยพไปหาที่ทำกินใหม่ที่บ้านกุง  บ้านขาม  บ้านเชือก  บ้านจิกสังข์ทอง  นอกจากนั้นที่แยกตนออกจากบ้านใหญ่  ก็มีบ้านหนองบาก  บ้านบากเรือ  บ้านหลุบโมก  บ้านหว้าน  บ้านหนองหว้า  มีลูกหลานสืบบ้านเมืองมาจวบจนปัจจุบัน